Robert Koch tarafından Mycobacterium tuberculosis basilinin keşfedildiği 24 Mart 1882 gününe ithafen belirlenen gün boyunca, düzenlenecek etkinliklerle tüberküloz hastalığının sağlık, sosyal ve ekonomik yıkıcı sonuçlarına dikkat çekiliyor ve kamuoyunun hastalık hakkındaki farkındalığının artırılması amaçlanıyor.
Tüberküloz hava yolu ile bulaşan, başta akciğerler olmak üzere tüm doku ve organları (kemik, deri, göz gibi) tutabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Çoklu ilaçların düzenli kullanılması halinde %95-99 oranında iyileşme sağlanan hastalığın tedavi süresi ise 6-24 ay arasında değişebilmektedir. Hastayı, ailesini ve çevresini etkilemesinin yanısıra uzun tedavi sürecinin yol açtığı tedavi uyumsuzluğu ve yıkıcı maliyetler sebebiyle biyopsikososyal bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından dünyada, 2021 yılında 10.6 milyon yeni verem hastası olduğu, 1.6 milyon insanın bu hastalık sebebiyle hayatını kaybettiği bildirilmiştir.
Dünya Sağlık Teşkilatı, 2023 yılı Dünya Tüberküloz Günü temasını “Evet, Tüberkülozu Bitirebiliriz” olarak belirlemiş; bölgesel çatışmalar, diğer krizler ve sosyo-ekonomik problemlerle birleşen pandeminin tüberküloz ile mücadele yakalanan ilerlemeyi tersine çevirdiğine değinmiş; 2023 yılını milat olarak belirlemiş ve dünyaya, veremi durdurmak, kaybedilen zamanı ve ilerlemeyi yeniden kazanabilmek için küresel olarak harekete geçmeyi tavsiye etmiştir.
Tüberküloz ile küresel olarak mücadele edebilmek amacıyla; Birleşmiş Milletler, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden birini “2030 yılına kadar tüberküloz hastalığını sona erdirmek” olarak belirlemiş, DSÖ de Küresel Tüberkülozu Bitirme (End TB) Stratejisi çerçevesinde ‘DSÖ Avrupa Bölgesi Tüberküloz Eylem Planı 2023-2030’u uygulamaya koymuştur. Eylem planı ile ülkemizin de içinde bulunduğu DSÖ Avrupa Bölgesi’nde 2015 yılı verilerine göre, tüberküloz sıklığının %80, tüberküloz ölümlerinin ise %90 oranında azaltılması hedeflenmektedir.
İlaçların düzenli kullanılması halinde tedavi edilebilen tüberküloza yönelik tanı ve tedavi hizmetleri, tüm sağlık kuruluşlarımız tarafından ücretsiz olarak sunulmaktadır. Tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan tüm ilaçlar, Bakanlığımız tarafından temin edilerek vatandaşlarımıza ücretsiz olarak ulaştırılmaktadır. Bakanlığımız ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı arasında imzalanan protokol çerçevesinde de tedavi ve kontrollerini düzenli olarak yaptıran, ekonomik ve sosyal güçlükler yaşayan tüberküloz hastalarına aylık şartlı nakdi sosyal yardım yapılmaktadır.
Geldiğimiz süreçte, politik bir kararlılıkla yürütülen programımızın nihai hedefi VEREMSİZ BİR TÜRKİYE olup bu hedefe ulaşabilmesi için;
- Bebeklere BCG aşısının zamanında yaptırılması,
- Bireysel ve toplumsal hijyen kurallarına uyulması,
- Uzun süreli öksürük ya da tüberküloz hastası ile temas edilmesi durumunda, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmesi,
- Tüberküloz hastası ve temaslılarının, ilaçlarını, sağlık personelinin gözetiminde ve düzenli bir şekilde kullanmaları oldukça önemlidir.